kognitivan, kognitivna, kognitivno – pridev
kognitivno – prilog
Značenje reči kognitivan, kognitivno:
-
saznajni, spoznajni, ono što se opažanjem saznaje; ono što je povezano sa svesnim intelektom, mišljenjem, pamćenjem
kognitivna inteligencija znači:
-
sposobnost uma da primećuje, istražuje, analizira, donosi zaključke, rešava probleme
Poreklo reči kognitivan, kognitivno:
latinski – cognit-, participska osnova glagola cognoscere u značenju saznati, spoznati
com (zajedno, sa) + gnoscere (znati)
Interesantno:
Praindoevropski koren glagola gnoscere je * gno- od koje je nastao srpski glagol znati.
Pojam je nastao u 16. veku, spada u period kasnolatinskog jezika.
Od 1940 godine pojam i reč su preuzeli psiholozi i razvili koncept u psihologiji – kognitivna psihologija.
Kasnije se razvila kognitivna lingvistika, krajem 80-ih godina prošlog veka.
Primeri upotrebe reči:
Problemi i poremećaji u ponašanju jesu način na koji se mladi brane od depresivnosti. U osnovi depresivnih poremećaja Beck (prema: Biro, 1997) sagledava naučenu negativnu samoprocenu. Kognitivni defekt se izražava u specifičnoj trijadi: 1. negativan doživljaj sebe, 2. sopstvene budućnosti, 3.okoline
Pogledaj: kako je nastala reč – pendrek
Početkom dvadesetog veka, pojavio se novi pokret koji je težio da izmeri kognitivnu inteligenciju (IQ). Prvi naučnici istraživali su IQ kao brz metod za razdvajanje prosečnih od istaknutih izvršilaca. Ubrzo su otkrili ograničenja ovog pristupa.
U svojim Osnovama kognitivne gramatike, R. Langaker, kaže da kognitivna gramatika »govori o mentalnim slikama u vreme kada se značenje uglavnom istražuje sa aparatom iz formalne logike«.
Patnju, kao afektivno stanje, uvek prati svest o patnji (kognitivno stanje): „Ako patim, ja znam da patim, i ako znam da patim, …
Organizaciono učenje može se posmatrati i kroz dva osnovna dela učenja: kognitivni i bihevioralni.
U jednom slučaju, mi možemo kognitivno prepoznati instrumente, forme, odnose, imamo “temeljnu informaciju” ili “bitnu informaciju”,